Starzikowy szpas (szpas mojigo starzika) ...

Ojgyn z Pnioków

Mieli tyż Starzik Kupny rod tańcowanie i śpiywanie, tela ino co do kożdyj śpiywki poradziyli swoji słowecka poskłodać, tak iże juzaś z tego jakisik szpas wylazowoł. Tak jakosik we lutym, we karnawale smowiyli sie te dwie Jejigo somsiodki i napytali Go we sobota na tako srogo zabawa we domu kultury na „Barbarze-Wyzwolyniu”. Jak tam boło to roztomajcie niyskorzij godali, styknie co rzykna, że niy jedyn modziok tela niy nawyrobioł, naskokoł, natańcowoł sie ze wszyjskimi dziołchami co nasz Starzik. A, iże i pojeść sie mioł rod, i za szkrawitel tyż niy wylywoł ta zabawa niyskorzij wszyjskie dugo we Chorzowie spominali. Tak kole szczortyj rano, te dwie Jejigo somsiodki wziyni Starzika po parza i jakosik tam przsmycyli do chałupy. Starzik – jak to mieli we zwyku – napoczli juzaś sztalować wszyjskie zygary, naciongać gywichta, turnować te gryfne kukowki, i kiej byli chnet fertik zicnyli sie na zofie i napoczli śpiywać na cołki karpyntel:
Kiej mi czegoś zabraknie,
Ino luftu, niy światło.
Bo łoddychać w tyj budzie
To jes sprawa niy łatwo.
Czy wylejza w łomglyniu
Zasuszony jak kwiat,
Cy z tyj nogłyj duszności
Z miyjsca trefi mie szlak!”
Tela somsiady we ta zimowo niydziela usłyszeli jak piyrsze ludzie szli, deptali do „Barborki” na mszo. Niyskorzij te dziołchy ze kierymi Starzik byli na tym biglu, narychtowali połny garniec nudelzupy, i poszli do Niygo coby sie Kupny po tym romraju spamiyntali.
Zygary szli, kukowki kukali a Starzik na zofie, jesce we ancugu gryfnie nynali ... tak nojprzodzij wszyjskie medikowali, bo Starzik już poszli do Ponboczka, kaj na isto jakisik plac sie do Niygo znoloz, a kaj już przodzij Jejigo kamraty i ze piyrszyj wojny, i ze „Königshütte”, i ze jejigo cołkigo dugigo życio już Nań niy poradziyli sie doczkać. Do truchły wrajziyli Mu monharmonika na kieryj tyz gryfnie groł i ku tymu szkatkarty coby Mu sie tam na wiyrchy blank już bez dziołchow niy mierzło, niy ckniyło.
Zrobioło Wom sie możno markotno, pra? Nale tego by nasz Starzik Kupny niy szczimali, coby sam kajsik po Niym ftosik ślimtoł. I beztoż jesce po śmiyrci zbajstlowoł telki szpas, ło kierym bez pora lot ludzie sam u nos na Pniokach godali. Kiej już ze tego pogrzybu familijo przikwanckała sie nazod do Starzikowygo pomiyszkanio we izbie boło festelnie gorko (somsiodki jak zawdy festelnie nahajcowali we kachloku). Wszyjskie siedli kole stoła, kaj ftorymu przinoleżało, na stole już boł szykowny dzbonek ze bonkafyjym, szykowno halbecka (abo i dwie?), boła zista, futermyjloki i dobre pierniki, znaczy to wszyjsko co Starzik mieli radzi jak we powiarce jesce ze siedymnostego wiyku:
„Fto niy słepie gorzołki, i łod nij ucieko, tyn niygodziyn skosztować piernika słodkigo”. No, i napoczynajom sie spominki ło starzikowych wicach, szpasach, błoznach ... i łoroz jak cosik niy prasknie, jak niy drzistnie choby ze kanony ... wszyjskie sie porwali coby uciekać, ino my ze bracikiym kukli za wertiko kole kachloka. Tam zawdy stoli flaszki ze piwym, kiere Starzik warzyli, a kiere już boło narychtowane na łostatki, na „śledzia”. I te piwo, skuli tego co boło tak festelnie nahajcowane we chałpie wypraskło na cołko izba, bo gerowało już na szlus tego karnawału. Ludzie, co tam ci sie dzioło. Wszyjsko sie poklyjmowało, wszyjsko boło we szuminach, niyftorzi to i ancugi mieli poflekowane, sklabustrowane, łobdrzistane do imyntu. I tak choby Starzik naskwol to wszyjsko zbajstlowali, coby jesce na łostatek jakisik szpas wyłonacyć, zrychtowoł ci tego piwa aże ze śtyruch litrow jynczmiynia, śtyruch kilo cukru, śtyrdziyści deko chmiylu, sto gramow drożdżow i dwadziyścia śtyruch litrow wody. Poradzicie sie to wystawić jak to wszyjsko łoroz wypraskło, kiej żodyn sie tego niy spodzioł? Tak gwoli prowdy to musza jesce pedzieć, że Starzik warzyli piwo i ze jałowca, nale to już inkszym razym rzykna.
A kiej sie tak ło tym naszym Starziku medikuja to sie go moga forsztelować, moga sie wystawić jak Łon przi tyj „stypie” na nos z wiyrchu gawcoł i pewnikiym ze świyntym Pyjtrym chichrali sie choby nojyci, iże jesce na fajrant swojigo żywota zbajstlowoł szykowny wic cołkij familiji.