Piyrszy dziyń Wielkanocy

Ojgyn z Pnioków · Wysłany: Sob 11:47, 22 Mar 2008 Temat postu: Piyrszy dziyń Wielkanocy

Nó, tóż ci nóm śleciało. Dziepiyro my mieli Dziecióntko a sam już Wielkanoc na karku. I wiycie ludziska zawdy sie wadziyli, tropiyli, kiere to tak po prôwdzie świynta sóm nôjważniyjsze. Jes ci to przijńście Bożygo Dzieciónteczka tym nôjbarzij zôcnym świyntym, lebo Wielkanoc, kiej ci to nasz Pón Jezusek mortwychstôł? Jedni gôdajóm, iże kiejby Ponbóczek niy poswôł sam nóm na ziymia swojigo synecka, Dzieciontyczko, to by i niy bóło niyskorzij szykownyj Wielkanocy. Nale, to tyż niy jes tak na isto prôwda. Bo we naszyj wiyrze to, iże Marija ze Magdalynóm, srodze sie stropiyli kiej uwidzieli ta wielgachnô berga, kieróm Pónjezusowy grób bół prziklapniynty, jes łodkulanô na bok, a sóm grób jes blank prózny (ino tam łostała tako poszwa we kiero bół ci Łón łowiniynty), znaczy to, co i my tyż kiejsik tam mortwychstanymy. Łod tego tyż wziyno sie miano: „Wielkanoc”, bo na iste ta noc bóła nôjsrogszô, kiej tyn Pónjezusek ze groba powstôł, chocia go w niym takóm srogóm bergóm prziklapnyli, dekli.
I tak sie we tym mojim gupim filipie medikuja, iże tak po prôwdzie bez tego Ponbóczkowygo narodzyniô, niy bóło by sie przidarziło to, co terôzki, we ta Wielo Sobota spóminómy. I tyj nôdziyji, kiero na nôs wszyjskich idzie ze tyj jutrzyjszyj niydzieliczki. Przecamć to jes te nôjważniyjsze świynto, kiere chocia napoczynô sie festelnie markotnie – łod Pónbóczkowyj srómoty i tyj Jigo drógi krziżowyj, tyj Golgoty – bez kiero kôżdy snôs tyż musi we żywocie przyjńść, coby ci możno niyskorzij, ale na łostatku, cowiek móg do kupy ze janiołami śpiywać hosanna i alleluja, i tym życiym wiecnym sie radować. Ale, niy byda sam Wóm egzorty ani kozania prawiół. Przeca to Wóm już bez cołki post, bez te śtyrdziyści dni srogigo postu wasz Farorz abo jejigo kapelónki tuplikowali, pra?
Ale, tyż jes jesce jedne. Wielkanocno spowiydź łod kieryj niy lza, niy idzie sie wykuglować. Bezmać kôżdy chocia rôz do roka musi do tyj suchatelnicy wlyjźć.
Ze tóm spowiydzióm to tyż tak ci jes roztomajcie. Niy, cobych jô tam niy kciôł do suchatelnicy lazować, ale to ci jes tak jakosik maszkytnie. Na sóm łostatek cowiek mô sie ukorzić, prosić ło wyboczyni i snochwić poprawa. I tu mi sie spómnioł jedyn fal. Byli my ze mojóm Elzóm we Wiydniu. Gryfny ci to bół ałsflug. Dugo byda łó niym boczół. Byli my ci we tym Wiydniu we takim ci gryfnym szynku na ichnim Grünzigu. Wiycie, to je tako dziylnica nikiej nasze Pnioki, ino siedym razy szykowniyjszo, a nôjważniyjsze, to tam sóm te fest szykowne wszyjskie kaczmy, szynki, knajpecki, piwiarnie, i inksze roztomajte place kaj idzie pobómlować, poszpasować, muzyki posuchać, lebo potańcować we na isto dobryj asiście.
Jakech już gôdôł, polejźli my ze naszymi kamratami do takigo szynku, zicli sie na śtyryrogatych zeselkach za telim dupnym drzewniannym stołym i ... łoroz ci prziszła kelnyrka. Co jô gôdóm, co jo gôdóm, kelnyrka. Tóż to bół janioł tela, iże niy po biôłu i ze wiónkiym, takóm „ałrełolóm” ino żywô, zdrowô, szykownô i – co nôjważniyjsze – modô dziołcha. Łoblecynie ci miała podane na tirolskie (abo take jakiesik ichnie), farbiste, krałzkowano spódnica, na wiyrchu giezło, tako kocymajka ze takim dupnym dekóletym, fest srogim ałssznitym. A miała ci łóna co pokazować, miała. Moja Elza gôdała, iże po prôwdzie już bez trzidziyści pôrã lot na babskim łoddziyle we lazaryciy robi, nale telich wizgyrnych, sztram cycków tyż jesce niy widziała. Kiej my jóm ze kamratym ino ujzdrzeli, tak tyż zarôzki napoczli my sztalować roztomajte jodło, ichnie biyry i maszkytne jejich biôłe wino. Ale tak po lekuśku. Kôżdo tajla, kożdo laga łoddziylnie. Nôjprzodzij jedyn, niyskorzij jô, i tak coby łóna musiała pôra razy ku nóm łajzić. Kamrat to sie tak jeji dychaniu dziwowôł, iże chnet by bół tyn lampus łyknół. A i ajsbajny we tyj kaczmie tyż ci byli takie, iże kostyry bez łokno wylazowali. Nó, gôdóm Wóm, łostuda i zgorszynie, a to wszyjsko we tym srogim poście.
Kiej my już gynał pojedli, poćkali, swoji wysłepali, nagawcyli sie choby stroka we kostyry na ta gryfnô, szykownô dziołcha (a coch przi tym ino medikowôł, to Elza sie nikandy niy dowiy), prziszło do bulyniô. Tu ci nos jeji òber festelnie sztopnół; rzykna krótko: Elza sie kciała we Wiydniu szykowne szaty abo jake maderne szczewiki lajstnóńć, ale stykło nóm ino na dwie bryjtki przi śniôdaniu i coby jesce na kecioku, na karasolu we Praterze ździebko sie karnóńć, bo ci te côłke szczewiki do kupy ze kieckóm – diosi wziyni.
Nó, a iże to już bół Wieli Tydziyń, pokwanckali my sie do kościoła. Jes ci taki szumny kościół na Kahlenbergu, na takij górce we „Lasku Wiedeńskim”, kaj to sie kiejsik napoczła ta côłkô haja ze Turkóma, kiero wiód nasz Jan III Sobieski we 1683 roku. Poszli my sie tam ze mojóm Haźbiytkóm, pogawcyli my sie tu i tam, łobejrzeli sie ta kaplicka ze polskiymi szlachcicóma, i łoroz łóna gôdô, co pójńdymy do spowiydzi, bo już we Chorzowie bydzie za niyskoro. Czamu niy, moga pójńść. A jesce ku tymu byda markiyrowôł we suchatelnicy, iże blank niy poradza po miymiecku, byda strugôł kogosik inkszego, a spowiydź zółwizół jes ważnô.
Jakech wysztudiyrowôł, takech zrobiół. We suchatelnicy bół taki mały, deczko spaśny kapelónek, tak jakosik gynał podany na naszygo piyrwyjszego Farorza Nity. Wyspowiadôłech sie jak Pónbóczek przikôzôł, mô sie rozumieć, iże po polskiymu, nó i na łostatek godóm ksiynżulkowi:
– Wiyncyj grzychow niy pamiyntóm i ... niy za wszyjskie żałuja!!!
Nó, przeca tego coch sie forsztelowôł jakech gawcół na ta frela w tym szynku (i niy ino na nia) jak to kôżdy chop na wiesna, niy idzie ci na isto żałować. Abo i tych ajsbajnów parszczónych we piwie. Ino tańcowaniô niy bóło, bo to przeca srogi post, pra?
– Wiysz synu, iże jô ci wierza, ale tak niy mogesz gôdać – pado mi na to tyn maluśki kapelónek do Nity podany.
Ludzie, przeca mie zatkało chobych setka szpritu szluknół. Forsztelujecie sie to: we jakimsik Wiydniu trefić razinku na polskigo ksiyndza? Telo tragedyjô i srogi pech to tak, choby cowiekowi berga ze serca śleciała gynał na plynckiyrz.

Ojgyn z Pnioków