Pamiyntno grudniowo niydziela ...

Ojgyn z Pnioków

Idzie tego tyż posuchać na [link widoczny dla zalogowanych]

Grudziyń. Łostatni miesiónc w tym roku (i Ludzie! niy ino w tym) fajrowaniô roztomajtych naszych „narodowych” róczniców, gównie tych festelnie stratnych i tragicznych. Pocznówszy łod styczniówych, corozki czyńścij łómijanych, rócznic wyzwolaniô poszczygólnych miast, bez te festnie „bógołojczyźnianne” łozpamiyntôwanie „zaplaniyrówanyj” klynski bezmać nôjważniyjszygo we naszych dziyjach Powstania Warszawskigo, „cud” nad Wisłóm, kiery bół direkt wyglóndanóm dlô naszego kurdupla-prezesa i jego iptowatych utrzidupskich przileżitóścióm do potrzółsaniô, wymôchiwaniô na wszyjske zajty szeblóm, kiej sie zicli na kóniku na kozidłach, paradny wjazd Józefa Piłsudzkigo wiyszczóncy Polôkóm ściepniyćnie łozbiórowyj szeli, aże do tyjatralnygo prómp łozczulaniô sie nad losym Polski i Polôków zniywólónych bez – jak ci to ujón kiejś klasik – „pachołków Rosji” spod szildu WRON-y pod wódzóm jynerôła we tych ćmawych brylach – Wojciycha Jaruzelskigo.
I zawdy tyż we łóńskich latach te łostatnie zdarzyni, łoznojmiynie we 1981r „stanu wojynnego” , chnet na dwa tydnie zdóminówało grudniówe doniysiynia cajtóngów, radijoków i telewizyji. Latoś mómy deczko inakszij, bo tak na isto nôjważniyjszy jes Macierewicz (ze Fotygóm) i te ino niyftore familije, kierym niy lza doczkać na fajrant ślydztwa i wyrobiajóm nikiej naprane hazoki bele kaj, bali i tam, kaj jich żôdyn niy kce suchać.
Ale mie idzie terôzki ło to, co zawdy we dnioszkach skorzij kieryjś tam rócznicy zawiyszyniô teleranka, na radijokowych welach i ze ykranów telewizynych wylywała sie prómp rzyka tragicnych spóminków naszych landsmanów i takigo ci łozpamiyntywaniô wiykopómnych krziwdów nawyrzóndzanych jim bez uwziyńcie dziyrżóncy sie zesli diosecki „ustrój”. Zdôwało sie na zicher, iże chnet śtyrdziyści milijółnów Polôków łostało bestyjsko pokrziwdzónych – jak to ustalyli „ekszperty” ze IPN-u – bez tyn „związek przestępczy o charakterze zbrojnym”. Iże co? Iże nôs tela niy ma, i blank niy bóło? A co to mô do rzecy, kiej rachujóm sie ino krziwdy wyrzóndzóne nóm samtukej, Polôkóm, zdrowyj tkance bohatyrskigo nôrodu sflekowanego ryncami kómunistycznych szergów spode szildu WRON?
I blank tyż we tyj zituacyji żôdnego już ci niy dziwuje to, iże ze latami rośnie ci prómp we „postympie gyometrzycznym” cifra pokrziwdzónych, przibiyrô nóm lawinówo roztomajtyj zorty „kómbatantów” ło kierych tak prôwdóm we łónym czasie żôdyn niy słyszôł (pamiyntôcie rócznica „Solidarności”?). Słysza ci łorôz we telewizyji zduszóny głós modyj babeczki, kierô ze płaczkami we ślypiach łozczulała sie nad swojim łozchwióniym ymocjónalnym i psychologicznym szokym wywółanym niymożybnóścióm łoglóndaniô ... teleranka; ja, to na zicher bóła „masakra” – tuplikowała to modziokowóm gôdkóm.
We latach łobowiónzywaniô „stanu wyjynnego” krajzowôł wic, iże jedzinóm dobróm strónóm tyj zituacyji bóło to, iże ze łostatkiym jesiyni ... 1982 roku gwôłtównie przibała liczba urodzyń we Polsce jako efyj godziny milicyjnyj i bojkotówaniô bez naszch rodôków telewizyji, ftorô ... cyganióła. Ale to byli ino słychy i niy łobadane informacyje, boć blank słósznie jedna ze tych wojynnych, grudniówych „kómbatantków” łoznôjmióła, iże razinku łod tego ci „stanu wojynnego” napocznół we Polsce ślatywać skaźnik przirostu nôturalnygo, łozfechtowany niymócóm „twórczóm” tych wszyjskich „internowanych” i zwiyrzynco zesztresówanych dziôłaczy łopozycyjnych. I moge to być możno i prôwda, zwôżywszy terôźniyjszóm cifróm łowych podziymnych dziôłaczy łopozycyjnych. Niy kciołbych, coby to, co terôzki gôdóm brzmiôło szpasownie, podśmiywnie i łoszkliwie ale jako inżiniyr (wybildowany we PRL-u jak wiynkszóścióm naszô – Pónbóczku łodpuść mi tyn grzych – „elita politycznô”) spiyrajóncy sie na matymatyce, niy poradza spokopić skany sie wziyni ci, ftorych miyniyniym nafolowanego „prochami” prezesa, stôli po tyj drugij zajcie barikady („Tu bylichmy My, a tam stôli ZOMO!).
Mocka lôt musielichmy ściyrpieć niydogódnóści skuplowane ze wykludzyniem sie za granica. Wiela to tyż płaczków – ale, już przi inkszych przileżitóściach – wylywali roztomajtyj zorty poszkódowane i niyzadowolnióne ze PRL-u skuli łodmówy wydaniô paszpórtu. Nó ale, we łostatnim czasie chnet jakô narodowô krziwda uznali to, iże w czasie, i zarôzki po „stanie wojynnym”, wielum, mocce dziôłôczy umożniyli wykludzynie sie na emigracjô. To, iże mógli wykludzić sie, wyjechać (jô miarkuja, co to ino beztóż, coby niy niy ciepali kloców pod szłapy ludzióm samtukej) i mógli doparzić sie do niykóntrólowanyj bez nikogo rzyki pómocy zagranicnych łostrzodków sprzijaźliwych polskij łopozycji, jes terôzki dlô niyftorych wiykopómnóm krziwdóm wymôgajóncóm na doczkaniu zadóśćuczyniyniô tak, jak i pôrãdniówygo ( niyftorych, tych nôjbarzij terôzki wargatych) zaheresztowaniô, za ftory to hereszt przinoleżi sie łodszkódowani.
Wszyjske dziôłali dlô dobra Polski, dlô szyroko pojyntyj ślebody; byli idyjówymi bojównikóma, kierzi swoji łosobiste cyle skłôdali na ółtôrzu Ojczyzny ale ... łodszkódowani sie przinoleżi, bo jak śpiywoł Wiesław Gołas:
„Czerwowne maki, serce, ojczyzna,
Trzaska koszula, tu szwabska kula,
Tu, popatrz blizna.”
Już i srogi strach pomyśleć, co sie bydzie dziôło na bezrok przi barzij łokróngłyj rócznicy „zamachu na Polska i Polôków”.
A mie, kiej suchóm i łoglóndóm tyn côłki żałósny, niyszczysny spektakel, zdo mi sie, coch zół wtynczôs we blank inkszym kraju. Przikłôdym moge być jedyn pinkel ze mojigo łotoczyniô. Chop wylazuje ło szaroku do roboty (robiół ci we Hucie „Baildon”). Tak możno kole dziesióntyj jego babeczka napoczynô siôć panika skuli zapedzianego we tym werku sztrejku (to bóło14 abo 15 grudnia), lamyńcić i krymfować, i targajónc se wosy ze palicy, tyrać po sómsiôdach i znôjómych ze poczuciym srogij, bezmała dziyjówyj – krziwdy. Tak ale kole trzecij po połedniu chop wrôcô ze roboty (sztrejk skóńczół sie po trzech-śtyruch godzinach), baby i ... łobiadu niy ma. Deczko znerwowany wylazuje na dwór i we tym łoka mrziku natrefiô na lamuyncóncô na côłki karpyntel baba:
– To ty chopecku żyjesz? – wrzescy ta jego baba, kierô uwiyrzóła we ta swoja wizjô. – Jak mógeś mi to zrobić? Przecamć już wszyjske naobkoło wiedzóm ło naszym ... niyszczyńściu, ło mojim wdówiyństwie i siyróctwie naszyj cery! ...
Terôzki łoni miyszkajóm we Miymcach, bo po pôradniówym epizódzie zwiónzkowym (ale ino chopa, baba trzimała sie rozómnie na ubóczu polityki) festelnie wartko znodli koligacyje (pochodzyni?) miymiecke i dziadzi wziyni „walkę o wolność”, o uniyzalyżniynie sie łod ruskigo bracika-bera i wszyjske te wiyrsznie, chwólne idyjały „solidarnóści”. I stwórzóno jim możebność wypowiadaniô sie na tyma „stanu wojynnego”. Co gôdali? Anó, rzywnie łozprawiali ło tyj niy dajóncyj sie przepómnieć „wojynnyj” traummie tyj pamiyntnyj grudniówyj niydzieli.