Co to jes żyniacka ...

Ojgyn z Pnioków

A terôzki mi sie sam spómniôł konsek, kiery za starego piyrwyj berôł Karlik ze Kocyndra, znacy sie Stanisław Ligoń, kieregoch miôł we srogij zocy i do dzisiôj we festnym reszpekcie. A, iże jô kiejsik miôł festelnie rôd te Jejigo côłkie beranie, bojcynie a niy poradza terôzki spomiarkować kajech to piyrszy rôz usłyszôł, kaj żech to gynał naszoł, byda sam terôzki to rzóndziół tak, jakech to łod modzioka spamiyntôł, jakech to boczół i kajniykaj – bez te łostatnie poradziesiont lôt fafloł :
Żyniacka to je sztrofa za tyn rajski fyjler Yjwy i Jadama i jejich festno pokuta. Coby wlazować we żyniacka trza niy mieć wszyjskich w dóma. Kiej cowiek jes blank mody i sie żyni, to padajóm na takigo chopa ciubaryk i gupielok, starszyjszy to ćmiyl, a kiej już blank stary, to niyboszczyk sztrucla-po stojóncku srôł. Gôdajóm ło wszyjskich żyniolach: fujara, cymbôł, trómba i tak bez côłkie żywobycie chop jes zawdy jakimsik insztrumyntym do muzyki, bo bali i kiej jes blank maluśki, to tyż gôdajóm na niygo trómel znacy bymbyn. Ło babie juzaś, kiero sie wydowo, to gôdajóm co udowo inkszo, niźli na richtik jes. Kiej sie ludzie żynióm to inksze gôdajóm, iże sie łóne blank zwekslujóm na inkszo zorta. Chop ze jargały, napasztliwca i klugszajsra robi sie zarozki tulejóm lebo ślimokiym, juzaś baba ze aniołka i dziubecka robi sie rajculom, pyszczycom i rzgmi na côłki karpyntel nikiej szejściolampowô „superheterodyna”. Tela co radijok idzie wyszaltrować a baby ... niy. Babeczka we chałupie sie zdô, baby trza, bo bez baby to by chop blank sie schacharzół, śloz na psy. Łóna ci przeca poradzi i jegły, i grample, widły zbajstlować. Chopa tyż na isto potrza, bo bez chopa, choby i ipty niy bydzie dziecek (nó, możno terôzki cosik tam ształnujóm i czachmarzóm roztomajte hamerikóńskie mondroki). Na tym zogónie wdycki sie chop ze babóm dogwarzóm, choby ci sie blank bez côłkie żywobycie sie niy poradziyli spokopić. Chop zawdy chalato i stynko na baba, a juzaś baba tyż molyndzi na chopa. Nale, tak już cheba musi być, bo jedyn bez drugigo niy poradzi sie spamiyntać, a i te cołkie ananasy i mandle, we tym raju pociepli, coby do kupy tyn diosecki czôrny chlyb na beztydziyń wroz ćkać, choby i zakalec miôł, bele by bół herski. Gorzôła wypokopiół na isto chop, kiery miôł zwadliwo babeczka, juzaś woda – wykidano ci na palica chopa – snokwiyła na doczkaniu ... baba. Jesce, coby chopa blank do porzóndku sporzóndzić mô baba – we letkich falach – nudelkula lebo srogi hok, i wtynczôs dziepiyro chopowi sie wybiere, łozjaśni, iże jejigo babeczka, to niy jes szucman lebo policajt, kiery tego ordnóngu wachuje i wystrzeguje, chocia ino łone łoba niy poradzóm spokopić, po jakiymu dziecka larmujóm i sie łozdziyrajóm ci na cołki karpyntel. Sóm tyż take po żyniacce, kiere sie ciyngiym pieróm ale, wtynczôs mianuje sie to „harmonia” (juzaś jakisik insztrumynt) ino niy poradza spokopić eźli to jes mondharmónijka lebo akordijón, cija lebo kneflówka. Nale, tak by tak, jes to gryfny „insztrumynt” na kierym do kupy majom grać i chop, i jejigo babeczka.