Beaujolais Nouveau .....

Ojgyn z Pnioków

Wiycie, tak sie miarkuja, co Polôki (a terôzki tyż hneda hned i nasze Ślónzôki) przijimajóm roztomajte cudze, ałslynderske zwyki nikej swoji. Bali zawdy tak bóło i chichrôł sie ci już ze tego sóm biszof Ignacy Krasicki. Jak miarkujecie mómy sam u nôs, fajrujymy jak sto diosków (jô niy! jô i moje przôciele niy!) jakiesik ichnie „walyntynki” abo tyn côłki „Halloween” skorzij Wszyjskich Świyntych. Terôzki pomaluśku napoczynô sie u nôs juzaś jakisik nowy zwyk. Ale podle raje:
Zawdy, kôżdyrok we trzeci szczwortek listopada we Francji u żabojadów fajrujóm taki „Beaujolais Nouveau est arrivé”, co idzie przetłómaczyć na nasze jako „nowe (mode) bożole akuratnie przibóło”. Jes ci to nôjsrogszy fajer na podzim, kiej wszyjskie napoczynajóm słepać blank mode, jesce niy za tela zagerowane wino. Tyn ichni jabol, te cołkie „bożole” to jes take gryfne szarłatne wino, kierego sie możno nôjwiyncyj na świycie słepie. Gôdô sie, iże już tak wiela, co chnet moge ci go na świycie niy styknóńć dlô tych wszyjskich, kiere majóm rade je słepać. I beztóż tyż terôzki już łod kielanostuch lôt napoczynô sie je ze srogim fajerym, ze szipc paradóm duldać, iże niyftore wóntpióm eli bydzie łóne dalszij take dobre, eźli niy bydzie łóne skróny tego gorszyjsze. Ze tym „bożole” to jes gynał tak, choby ze modóm dziołchóm, ze świyrgołuszkóm, dlô kieryj jeji ristik, jeji szkowroźność jes nôjistniyjszóm szykownościóm. Jes to po jednych pijóndzach ze dziywczycóm i modym winym, bo ci i jedne, i druge pierónym wartko dojzdrzywajóm a nôjlepszij podłajżóm kiej sóm richtik mode i friszne. To jes nojbarzij wywołane wino we krisie Beaujolais (Bożole), kiery przinoleżi do Burgundii (Bourgogne) i wszyjskie, ftore chałzyrujóm, wandrujóm po tyj dziydzinie mogóm we tyn razinku dziyń coch skorzij gôdôł nasłepać sie tego wina we Dijon, Nevers, Auxerre, Le Creusot, Chalon-sur-Saône abo Montceau-Les-Mines. Nôjwiyncyj atoli tego wina idzie nojść we Lyonie kaj podowane jes we takich dymiónkach podanie nikiej inksze wino, wino łod tych cyzaroków, ałstrijacki Heuriger, ftore jô sie miôł przileżitość natutać we Wiydniu na Grinzigu. Niy trza tyż za dugo doczkać aże bydzie te wino fertig do słepanio. Już za jakiesik kielanoście miesiyncy jes łóne do słepanio. Skuli tego tyż jes te wino tóńsze łod inkszych zortów, kiere muszóm lygować gryfnych pora lôt.
Wiycie, tam u tych Żabojadów na łostatek listopada to te burgundzke wino leje sie faskami. Te, ftore sie na winach rozumióm, ftore miarkujóm, kiere jes śnich nôjlepszyjsze, to gôdajóm, iże te „bożole” listopadowe jes ciynke, ciyrpke i gorzkowate. Niy mô we sia nic, coby szło wymowiać, kiej jim leberki bydóm sztinkrować.
A u nôs ... a u nôs gynał dwa lata tymu nazôd na drugi dziyń po tym francuskim fajerze ... Tusk i jejigo kamraty zaprzisiynżóne byli u prezidynta. Côłki wteda nowy rzónd zmachlowali a tyn stary i łoszkliwy łodżynyli łod grotka. To niy moge być przeca cufal, prôwda? Przeca, jakech już sam rzóndziół, my wszyjskie Poloki i niy-Poloki rade przijimómy ałslynderske, cudze zwyki, i zawdy tak przecamć bóło. To jes ta naszô dziedzina, kaj przijmli sie take duperszwance jak Halloween, kiej to dziecka polóm świycki we wydubanych, próznych baniach, swańdajóm sie po chałpach, stroszajóm sómsiadów, chichrajóm sie, larmujóm i zgobióm wiela sie ino do. Ło tych dioseckich „walyntynkach” już sam ani niy spómna. Cosik ino mi sie zdo, co – jak wiym mojich landsmanów – chycóm nasze wszyjsko co ino capi cudzym, ałslynderskim cuchym; chycymy na isto kôżdy belakwaster. I tak cosik mi sie sam zdowo, iże mieli my już sam we Polsce regiyróngi, rzóndy pod roztomajtymi patrónatóma, ale jesce nigdy niy mieli my po tela tego, coby Rada Ministrów Nôjjaśniyjszyj RP patrónowało jabolowi. Nó, cheba iże mesznymu. Ale, trza sam jesce nóm boczyć, co tyn côłki Tusk do kupy ze naszym Prezidyntym Lechym Aleksandrym poradziyli ci ze sia do kupy wysłepać styry flaszki wina za rajóm. Tóż tyż moga ci sie forsztelować, iże pewnikiym pójndzie zbajstlować jakiesik nowe świynto państwowe, nowy fajer, bo eźli idzie we takij dwanôścieprocyntowyj launie fyjlernie, fałesznie reskiyrować, to już jes grónt do fajrowaniô. Tela, co bydzie ino potrza jesce dociepnóńć jedyn frajny dziyń do tych dwanostuch, coby te reskiyrujónce wyflyjgowali sie ze kacynjamra, coby niy wyglóndali niyskorzij jak wypluty kanold, i coby jim we palicach już tak fest niy szuściyło.
A cóż sie to bydymy zowiścić ! Prôwda ?